16. Octobris 2025

S. Hedvigis, religiosæ
memoria ad libitum

Nata est in Bavaria circiter annum 1174; principi Silesiæ matrimonio iuncta, septem ei peperit filios. Vitam gessit devotam, beneficam erga pauperes et ægrotos, pro quibus hospitia fundavit. Viro defuncto, monasterium Trebnicense ingressa est ibique mortua anno 1243.
Communia sanctarum mulierum: pro iis qui opera misericordiæ exercuerunt (delectum est in memoriis partes aliquas de feria sumere secundum Institutionem generalem de Liturgia horarum).

Officium lectionis

Deus, in adiutórium meum inténde.

Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri. Sicut erat. Allelúia.

Omnia supra dicta omittuntur, quando Invitatorium immediate præcedit.

HYMNUS

I. Quando Officium lectionis dicitur noctu vel summo mane:

Ales diéi núntius

lucem propínquam prǽcinit;

nos excitátor méntium

iam Christus ad vitam vocat.

« Auférte — clamat — léctulos

ægros, sopóros, désides;

castíque, recti ac sóbrii

vigiláte; iam sum próximus ».

Ut, cum corúscis flátibus

auróra cælum spárserit,

omnes labóre exércitos

confírmet ad spem lúminis.

Iesum ciámus vócibus

flentes, precántes, sóbrii;

inténta supplicátio

dormíre cor mundum vetat.

Tu, Christe, somnum dísice,

tu rumpe noctis víncula,

tu solve peccátum vetus

novúmque lumen íngere.

Sit, Christe, rex piíssime,

tibi Patríque glória

cum Spíritu Paráclito,

in sempitérna sǽcula. Amen.

II. Quando Officium lectionis dicitur diurno tempore:

Amóris sensus érige

ad te, largítor véniæ,

ut fias clemens córdibus

purgátis inde sórdibus.

Extérni huc advénimus

et éxsules ingémimus;

tu portus es et pátria,

ad vitæ duc nos átria.

Felix quæ sitit cáritas

te fontem vitæ, o Véritas;

beáti valde óculi

te speculántis pópuli.

Grandis est tibi glória

tuæ laudis memória,

quam sine fine célebrant

qui cor ab imis élevant.

Præsta, Pater piíssime,

Patríque compar Unice,

cum Spíritu Paráclito

regnans per omne sǽculum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Bráchium eórum non salvábit eos, sed déxtera tua et illuminátio vultus tui.

Psalmus 43 (44)
Populi calamitates
In his omnibus superamus propter eum, qui dilexit nos (Rom 8, 37).
I

Deus, áuribus nostris audívimus; †

patres nostri annuntiavérunt nobis *

opus, quod operátus es in diébus eórum,
in diébus antíquis.

Tu manu tua gentes depulísti et plantásti illos, *

afflixísti pópulos et dilatásti eos.

Nec enim in gládio suo possedérunt terram, *

et bráchium eórum non salvávit eos;

sed déxtera tua et bráchium tuum
et illuminátio vultus tui, *

quóniam complacuísti in eis.

Tu es rex meus et Deus meus, *

qui mandas salútes Iacob.

In te inimícos nostros proiécimus, *

et in nómine tuo conculcávimus
insurgéntes in nos.

Non enim in arcu meo sperábo, *

et gládius meus non salvábit me.

Tu autem salvásti nos de affligéntibus nos *

et odiéntes nos confudísti.

In Deo gloriábimur tota die *

et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Ant. Bráchium eórum non salvábit eos, sed déxtera tua et illuminátio vultus tui.

Ant. 2 Non avértet Dóminus fáciem suam a vobis, si revérsi fuéritis ad eum.

II

Nunc autem reppulísti et confudísti nos *

et non egrediéris, Deus, cum virtútibus nostris.

Convertísti nos retrórsum coram inimícis nostris, *

et, qui odérunt nos, diripuérunt sibi.

Dedísti nos tamquam oves ad vescéndum *

et in géntibus dispersísti nos.

Vendidísti pópulum tuum sine lucro, *

nec dítior factus es in commutatióne eórum.

Posuísti nos oppróbrium vicínis nostris, *

subsannatiónem et derísum his,
qui sunt in circúitu nostro.

Posuísti nos similitúdinem in géntibus, *

commotiónem cápitis in pópulis.

Tota die verecúndia mea contra me est, *

et confúsio faciéi meæ coopéruit me

a voce exprobrántis et obloquéntis, *

a fácie inimíci et ultóris.

Ant. Non avértet Dóminus fáciem suam a vobis, si revérsi fuéritis ad eum.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et ne repéllas in finem.

III

Hæc ómnia venérunt super nos, †

nec oblíti sumus te; *

et iníque non égimus in testaméntum tuum.

Et non recéssit retro cor nostrum, *

nec declinavérunt gressus nostri a via tua;

sed humiliásti nos in loco vúlpium *

et operuísti nos umbra mortis.

Si oblíti fuérimus nomen Dei nostri *

et si expandérimus manus nostras
ad deum aliénum,

nonne Deus requíret ista? *

Ipse enim novit abscóndita cordis.

Quóniam propter te mortificámur tota die, *

æstimáti sumus sicut oves occisiónis.

Evígila quare obdórmis, Dómine? *

Exsúrge et ne repéllas in finem.

Quare fáciem tuam avértis, *

oblivísceris inópiæ nostræ
et tribulatiónis nostræ?

Quóniam humiliáta est in púlvere ánima nostra, *

conglutinátus est in terra venter noster.

Exsúrge, Dómine, ádiuva nos *

et rédime nos propter misericórdiam tuam.

Ant. Exsúrge, Dómine, et ne repéllas in finem.

Fáciem tuam illúmina super servum tuum, Dómine.

Et doce me iustificatiónes tuas.

LECTIO PRIOR

De libro Zacharíæ prophétæ

8, 1-17. 20-23

Promissiones salutis in Sion

Factum est verbum Dómini exercítuum dicens:

« Hæc dicit Dóminus exercítuum:

Zelátus sum Sion zelo magno

et ardóre magno zelátus sum eam.

Hæc dicit Dóminus: Revérsus sum ad Sion et habitábo in médio Ierúsalem; et vocábitur Ierúsalem cívitas Veritátis, et mons Dómini exercítuum mons Sanctitátis.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: Adhuc sedébunt senes et anus in platéis Ierúsalem et unusquísque cum báculo suo in manu sua præ multitúdine diérum; et platéæ civitátis complebúntur púeris et puéllis ludéntibus in platéis eius.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: Si vidébitur diffícile in óculis reliquiárum pópuli huius in diébus illis, numquid étiam in óculis meis diffícile erit?, dicit Dóminus exercítuum.

Hæc dicit Dóminus exercítuum:

Ecce ego salvábo pópulum meum de terra oriéntis

et de terra occásus solis:

et addúcam eos,

et habitábunt in médio Ierúsalem;

et erunt mihi in pópulum,

et ego ero eis in Deum

in veritáte et iustítia.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: Conforténtur manus vestræ, qui audítis in his diébus sermónes istos per os prophetárum in die, qua fundáta est domus Dómini exercítuum, ut templum ædificarétur.

Síquidem ante dies istos

merces hóminis non erat,

nec merces iuménti erat,

neque introeúnti neque exeúnti

erat pax præ tribulatióne;

et dimísi omnes hómines,

unumquémque contra próximum suum.

Nunc autem non iuxta dies prióres ego sum

relíquiis pópuli huius,

dicit Dóminus exercítuum;

sed semen pacis erit:

vínea dabit fructum suum,

et terra dabit provéntum suum,

et possidére fáciam

relíquias pópuli huius

univérsa hæc.

Et erit: sicut erátis maledíctio in géntibus, domus Iudæ et domus Israel, sic salvábo vos, et éritis benedíctio. Nolíte timére; conforténtur manus vestræ. Quia hæc dicit Dóminus exercítuum: Sicut cogitávi, ut afflígerem vos, cum ad iracúndiam provocássent patres vestri me, dicit Dóminus exercítuum, et non sum misértus, sic convérsus cogitávi in diébus istis, ut benefáciam Ierúsalem et dómui Iudæ; nolíte timére.

Hæc sunt ergo, quæ faciétis: Loquímini veritátem unusquísque cum próximo suo et iudícium pacis iudicáte in portis vestris et unusquísque malum contra amícum suum ne cogitétis in córdibus vestris et iuraméntum mendax ne diligátis: ómnia enim hæc sunt quæ odi », dicit Dóminus.

« Hæc dicit Dóminus exercítuum: Adhuc vénient pópuli et habitatóres civitátum magnárum, et ibunt habitatóres uníus ad álteram dicéntes: “Eámus, ut deprecémur fáciem Dómini et quærámus Dóminum exercítuum; vadam étiam ego”. Et vénient pópuli multi et gentes robústæ ad quæréndum Dóminum exercítuum in Ierúsalem et deprecándam fáciem Dómini.

Hæc dicit Dóminus exercítuum: In diébus illis apprehéndent decem hómines ex ómnibus linguis géntium, apprehéndent fímbriam viri Iudǽi dicéntes: “Ibimus vobíscum; audívimus enim quóniam Deus vobíscum est” ».

RESPONSORIUM

Zac 8, 7. 9a; Act 3, 25a

Hæc dicit Dóminus: Ecce ego salvábo pópulum meum de terra oriéntis et de terra occásus solis. * Conforténtur manus vestræ, qui audítis in his diébus sermónes istos per os prophetárum.

Vos estis fílii prophetárum et testaménti, quod dispósuit Deus ad patres vestros. * Conforténtur.

LECTIO ALTERA

E Vita sanctæ Hedvígis a quodam coǽvo auctóre conscrípta

(Acta Sanctorum Octobris 8 [1853], 201-202)

Semper tendebat in Deum

Sciens fámula Dei quod illi lápides vivi, in ædifício cæléstis Ierúsalem collocándi, expolíri debérent in hoc mundo tunsiónibus et pressúris, per multásque tribulatiónes oportéret transíre ad illam supérnam glóriam et pátriam gloriósam, totam se aquis passiónum expósuit, corpúsque suum absque compassióne multis iúgiter castigatiónum flagéllis attrívit. Macerávit enim se ieiúniis et abstinéntiis cotídie ádeo magnis, quod multi mirabántur quómodo fémina tam débilis et delicáta póterat huiúsmodi cruciámina sustinére.

Afflictióne assídua mortificatióni carnis, discretióne tamen prǽvia, quanto invigilábat atténtius, tanto magis in vigóre spíritus et proféctu grátiæ succurrébat, devotiónis quoque ac divíni amóris incéndium in ea sumébat abundántius increméntum. Ferebátur namque sǽpius tam ardénti desidério sursum et agebátur in Deum, ut effécta insensíbilis, quæ circa ipsam erant non advérteret.

Quemádmodum mentis devotióne semper tendébat in Deum, ita benéfica pietáte inclinábat se ad próximum, liberáliter indigéntibus eleemósynas tribuéndo, quia et collégiis et religiósis persónis, intra vel extra monastéria commorántibus, víduis et pupíllis, infírmis et debílibus, leprósis et reclúsis in vínculis aut in carcéribus, peregrinántibus quoque et nutriéntibus párvulos féminis indigéntibus, subventiónis benefícia impendébat, et universáliter néminem ad se pro auxílio veniéntem, inconsolátum abíre permísit.

Et quia hæc Dei fámula quæcúmque póterat exercére bonórum óperum non negléxit, hanc étiam ei Deus grátiam cóntulit, ut ubi humána sibi défuit in operatióne facúltas et deficiébat in agéndis própriis víribus, divína passionísque Christi virtúte posset perfícere quod proximórum ab ea in necessitátibus desidéria flagitábant. Ad se ergo recurréntibus, tam pro córporis quam spíritus removéndo incómmodo, potens fuit auxiliári secúndum divínæ beneplácitum voluntátis.

RESPONSORIUM

Cf. Prov 31, 17. 18

Accínxit fortitúdine lumbos suos, et roborávit brácchium suum: * Ideóque lucérna eius non exstinguétur in sempitérnum.

Gustávit et vidit quia bona est negotiátio sapiéntiæ Dei. * Ideóque.

ORATIO

Orémus.

Concéde, quǽsumus, omnípotens Deus, ut veneránda nobis beátæ Hedvígis intercéssio tríbuat cæléste subsídium, cuius vita mirábilis ómnibus humilitátis præstat exémplum. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

Amen.

Text © LIBRERIA EDITRICE VATICANA.

© 1999-2024 J. Vidéky