30. Aprilis 2024

S. Pii V, papæ
memoria ad libitum

Natus est prope Alexandriam, in Italia, anno 1504. Inter Fratres Prædicatores adscriptus, theologiam docuit. Episcopus et cardinalis creatus, ad Petri cathedram evectus est anno 1566. Reformationem Ecclesiæ, a concilio Tridentino incœptam, strenue prosecutus est, propagationem fidei promovit et divinum cultum instauravit. Mortuus est die 1 maii anni 1572.
Communia pastorum: pro papa (delectum est in memoriis partes aliquas de feria sumere secundum Institutionem generalem de Liturgia horarum).

Officium lectionis

Deus, in adiutórium meum inténde.

Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri. Sicut erat. Allelúia.

Omnia supra dicta omittuntur, quando Invitatorium immediate præcedit.

HYMNUS

Hic est dies verus Dei,

sancto serénus lúmine,

quo díluit sanguis sacer

probrósa mundi crímina.

Fidem refúndit pérditis

cæcósque visu illúminat;

quem non gravi solvit metu

latrónis absolútio?

Opus stupent et ángeli,

pœnam vidéntes córporis

Christóque adhæréntem reum

vitam beátam cárpere.

Mystérium mirábile,

ut ábluat mundi luem,

peccáta tollat ómnium

carnis vitia mundans caro,

Quid hoc potest sublímius,

ut culpa quærat grátiam,

metúmque solvat cáritas

reddátque mors vitam novam?

Esto perénne méntibus

paschále, Iesu, gáudium,

et nos renátos grátiæ

tuis triúmphis ággrega.

Iesu, tibi sit glória,

qui morte victa prǽnites,

cum Patre et almo Spíritu,

in sempitérna sǽcula. Amen.

Vel ad libitum in feriis post octavam Paschæ:

Lætáre, cælum, désuper,

appláude, tellus ac mare:

Christus resúrgens post crucem

vitam dedit mortálibus.

Iam tempus accéptum redit,

dies salútis cérnitur,

quo mundus Agni sánguine

refúlsit a calígine.

Mors illa, mortis pássio,

est críminis remíssio;

illǽsa virtus pérmanet,

victus dedit victóriam.

Nostræ fuit gustus spei

hic, ut fidéles créderent

se posse post resúrgere,

vitam beátam súmere.

Nunc ergo pascha cándidum

causa bonórum tálium

colámus omnes strénue

tanto repléti múnere.

Esto perénne méntibus

paschále, Iesu, gáudium,

et nos renátos grátiæ

tuis triúmphis ággrega.

Iesu, tibi sit glória,

qui morte victa prǽnites,

cum Patre et almo Spíritu,

in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Iudicábit Dóminus in iustítia páuperes, allelúia.

Psalmus 9 B (10)
Gratiarum actio
Beati pauperes, quia vestrum est regnum Dei (Lc 6, 20).
I

Ut quid, Dómine, stas a longe, *

abscóndis te in opportunitátibus, in tribulatióne?

Dum supérbit, ímpius inséquitur páuperem; *

comprehendántur in consíliis, quæ cógitant.

Quóniam gloriátur peccátor
in desidériis ánimæ suæ, *

et avárus sibi benedícit.

Spernit Dóminum peccátor in arrogántia sua: *

« Non requíret, non est Deus ».

Hæ sunt omnes cogitatiónes eius; *

prosperántur viæ illíus in omni témpore.

Excélsa nimis iudícia tua a fácie eius; *

omnes inimícos suos aspernátur.

Dixit enim in corde suo: « Non movébor, *

in generatiónem et generatiónem ero sine malo ».

Cuius maledictióne os plenum est
et frauduléntia et dolo, *

sub lingua eius labor et nequítia.

Sedet in insídiis ad vicos, *

in occúltis intérficit innocéntem.

Oculi eius in páuperem respíciunt; *

insidiátur in abscóndito quasi leo in spelúnca sua.

Insidiátur, ut rápiat páuperem; *

rapit páuperem, dum áttrahit in láqueum suum.

Irruit et inclínat se, et míseri cadunt *

in fortitúdine brachiórum eius.

Dixit enim in corde suo: « Oblítus est Deus, *

avértit fáciem suam, non vidébit in finem ».

Ant. Iudicábit Dóminus in iustítia páuperes, allelúia.

Ant. 2 Tu, Dómine, labórem et dolórem consíderas, allelúia.

II

Exsúrge, Dómine Deus; exálta manum tuam, *

ne obliviscáris páuperum.

Propter quid spernit ímpius Deum? *

Dixit enim in corde suo: « Non requíres ».

Vidísti: †

tu labórem et dolórem consíderas, *

ut tradas eos in manus tuas.

Tibi derelíctus est pauper, *

órphano tu factus es adiútor.

Cóntere bráchium peccatóris et malígni; *

quæres peccátum illíus et non invénies.

Dóminus rex in ætérnum et in sǽculum sǽculi: *

periérunt gentes de terra illíus.

Desidérium páuperum exaudísti, Dómine; *

confirmábis cor eórum, inténdes aurem tuam

iudicáre pupíllo et húmili, *

ut non appónat ultra indúcere timórem homo
de terra.

Ant. Tu, Dómine, labórem et dolórem consíderas, allelúia.

Ant. 3 Elóquia Dómini elóquia casta; argéntum igne examinátum, allelúia.

Psalmus 11 (12)
Invocatio contra superbos
Propter nos pauperes Pater Filium dignatus est mittere (S. Augustinus).

Salvum me fac, Dómine, quóniam defécit sanctus, *

quóniam deminúti sunt fidéles a fíliis hóminum.

Vana locúti sunt unusquísque ad próximum suum; *

in lábiis dolósis, in dúplici corde locúti sunt.

Dispérdat Dóminus univérsa lábia dolósa *

et linguam magníloquam.

Qui dixérunt: « Lingua nostra magnificábimur, †

lábia nostra a nobis sunt; *

quis noster dóminus est? ».

« Propter misériam ínopum et gémitum páuperum, †

nunc exsúrgam, dicit Dóminus; *

ponam in salutári illum, quem despíciunt ».

Elóquia Dómini elóquia casta, *

argéntum igne examinátum, separátum a terra,
purgátum séptuplum.

Tu, Dómine, servábis nos et custódies nos *

a generatióne hac in ætérnum.

In circúitu ímpii ámbulant, *

cum exaltántur sordes inter fílios hóminum.

Ant. Elóquia Dómini elóquia casta; argéntum igne examinátum, allelúia.

Christus resúrgens ex mórtuis iam non móritur, allelúia.

Mors illi ultra non dominábitur, allelúia.

LECTIO PRIOR

De libro Apocalýpsis

20, 1-15

Ultima pugna draconis

Ego Ioánnes vidi ángelum descendéntem de cælo habéntem clavem abýssi et caténam magnam in manu sua. Et apprehéndit dracónem, serpéntem antíquum, qui est Diábolus et Sátanas, et ligávit eum per annos mille, et misit eum in abýssum et clausit et signávit super illum, ut non sedúcat ámplius gentes, donec consumméntur mille anni; post hæc opórtet illum solvi módico témpore. Et vidi thronos, et sedérunt super eos, et iudícium datum est illis, et ánimas decollatórum propter testimónium Iesu et propter verbum Dei, et qui non adoravérunt béstiam neque imáginem eius nec accepérunt charactérem in fróntibus et in mánibus suis; et vixérunt et regnavérunt cum Christo mille annis. Céteri mortuórum non vixérunt, donec consumméntur mille anni. Hæc est resurréctio prima. Beátus et sanctus, qui habet partem in resurrectióne prima! In his secúnda mors non habet potestátem, sed erunt sacerdótes Dei et Christi et regnábunt cum illo mille annis.

Et cum consummáti fúerint mille anni, solvétur Sátanas de cárcere suo et exíbit sedúcere gentes, quæ sunt in quáttuor ángulis terræ, Gog et Magog, congregáre eos in prœlium, quorum númerus est sicut aréna maris. Et ascendérunt super latitúdinem terræ et circumiérunt castra sanctórum et civitátem diléctam. Et descéndit ignis de cælo et devorávit eos; et Diábolus, qui seducébat eos, missus est in stagnum ignis et súlphuris, ubi et béstia et pseudoprophéta, et cruciabúntur die ac nocte in sǽcula sæculórum.

Et vidi thronum magnum cándidum et sedéntem super eum, a cuius aspéctu fugit terra et cælum, et locus non est invéntus eis. Et vidi mórtuos, magnos et pusíllos, stantes in conspéctu throni; et libri apérti sunt. Et álius liber apértus est, qui est vitæ; et iudicáti sunt mórtui ex his, quæ scripta erant in libris secúndum ópera ipsórum. Et dedit mare mórtuos, qui in eo erant, et mors et inférnus dedérunt mórtuos, qui in ipsis erant; et iudicáti sunt sínguli secúndum ópera ipsórum. Et mors et inférnus proiécti sunt in stagnum ignis. Hæc mors secúnda est, stagnum ignis. Et si quis non est invéntus in libro vitæ scriptus, missus est in stagnum ignis.

RESPONSORIUM

Cf. 1 Cor 15, 25. 26; Ap 20, 13. 14b

Opórtet Christum regnáre, donec ponat omnes inimícos sub pédibus eius. * Novíssima autem inimíca destruétur mors, allelúia.

Tunc mors et inférnus dabunt mórtuos suos, et inférnus et mors proiciéntur in stagnum ignis. * Novíssima.

LECTIO ALTERA

Ex Tractátibus sancti Augustíni epíscopi in Ioánnem

(Tract. 124, 5: CCL 36, 684-685)

Ecclésia fundata est super Petram, quam confessus est Petrus

Præter ália solácia miserórum, quæ géneri humáno præbére non cessat Deus, in plenitúdine témporis, quo ipse sciébat hoc esse faciéndum, misit Fílium suum unigénitum, per quem creávit univérsa, ut manens Deus fíeret homo et esset mediátor Dei et hóminum, homo Christus Iesus.

In quem credéntes per lavácrum regeneratiónis solúto reátu ómnium peccatórum, liberaréntur a damnatióne perpétua et víverent in fide et spe et caritáte, peregrinántes in hoc sǽculo atque in eius tentatiónibus laboriósis et periculósis, consolatiónibus autem Dei et corporálibus et spiritálibus ambulárent ad conspéctum eius, viam tenéntes quod eis factus est Christus.

Et quia in ipso quoque ambulántes non sunt sine peccátis, quæ de huius vitæ infirmitáte subrépunt, dedit eleemosynárum remédia salutária, quibus eórum adiuvarétur orátio, ubi eos dícere dócuit: Dimítte nobis débita nostra, sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris.

Hoc agit Ecclésia spe beáta in hac vita ærumnósa, cuius Ecclésiæ Petrus apóstolus, propter apostolátus sui primátum, gerébat figuráta generalitáte persónam.

Quod enim ad ipsum próprie pértinet, natúra unus homo erat, grátia unus christiánus, abundantióre grátia unus idémque primus Apóstolus; sed quando ei dictum est: Tibi dabo claves regni cælórum, et quodcúmque ligáveris super terram erit ligátum et in cælis, et quodcúmque sólveris super terram erit solútum et in cælis, univérsam significábat Ecclésiam, quæ in hoc sǽculo divérsis tentatiónibus velut ímbribus, flumínibus, tempestátibus quátitur, et non cadit, quóniam fundáta est super petram, unde Petrus nomen accépit.

ídeo quippe ait Dóminus: Super hanc petram ædificábo Ecclésiam meam, quia díxerat Petrus: Tu es Christus Fílius Dei vivi. Super hanc ergo, inquit, petram, quam conféssus es, ædificábo Ecclésiam meam. Petra enim erat Christus; super quod fundaméntum étiam ipse ædificátus est Petrus. Fundaméntum quippe áliud nemo potest pónere præter id quod pósitum est, quod est Christus Iesus.

Ecclésia ergo, quæ fundátur in Christo, claves ab eo regni cælórum accépit in Petro, id est potestátem ligándi solvendíque peccáta. Hæc ígitur Ecclésia, amándo et sequéndo Christum, liberátur a malis. Magis autem séquitur in eis, qui certant pro veritáte usque ad mortem.

RESPONSORIUM

Ez 3, 21; 1 Tim 4, 16

Si tu commonúeris iustum ut non peccet, et ille non peccáverit, vivens vivet; * Et tu ánimam tuam liberásti, allelúia.

Atténde tibi et doctrínæ; et teípsum salvum fácies, et eos qui te áudiunt. * Et tu.

ORATIO

Orémus.

Deus, qui in Ecclésia tua beátum Pium papam ad fidem tuéndam ac te dígnius coléndum próvidus excitásti, da nobis, ipso intercedénte, vívida fide ac fructuósa caritáte mysteriórum tuórum esse partícipes. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

Amen.

Text © LIBRERIA EDITRICE VATICANA.

© 1999-2023 J. Vidéky