25. Maii 2024

S. Gregorii VII, papæ
memoria ad libitum

Hildebrandus natus est in Tuscia circa annum 1028; Romæ educatus, vitam monasticam duxit; multis legationibus Pontifices sui temporis adiuvit pro Ecclesiæ reformatione, quam ipse strenue prosecutus est, postquam Petri cathedram ascendit anno 1073 sub nomine Gregorii VII. A rege Henrico IV præsertim oppugnatus, profugus Salerni obiit anno 1085.
Communia pastorum: pro papa (delectum est in memoriis partes aliquas de feria sumere secundum Institutionem generalem de Liturgia horarum).

Officium lectionis

Deus, in adiutórium meum inténde.

Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri. Sicut erat. Allelúia.

Omnia supra dicta omittuntur, quando Invitatorium immediate præcedit.

HYMNUS

I. Quando Officium lectionis dicitur noctu vel summo mane:

Summæ Deus cleméntiæ

mundíque factor máchinæ,

qui trinus almo númine

unúsque firmas ómnia.

Nostros piis cum cánticis

fletus benígne súscipe,

quo corde puro sórdibus

te perfruámur lárgius.

Lumbos adúre cóngruis

tu caritátis ígnibus,

accíncti ut adsint pérpetim

tuísque prompti advéntibus.

Ut, quique horas nóctium

nunc concinéndo rúmpimus,

donis beátæ pátriæ

ditémur omnes áffatim.

Præsta, Pater piíssime,

Patríque compar Unice,

cum Spíritu Paráclito

regnans per omne sǽculum. Amen.

II. Quando Officium lectionis dicitur diurno tempore:

Auctor perénnis glóriæ,

qui septifórmis grátiæ

das Spíritum credéntibus,

assíste mitis ómnibus.

Expélle morbos córporum,

mentis repélle scándalum,

exscínde vires críminum,

fuga dolóres córdium.

Serénas mentes éffice,

opus honéstum pérfice,

preces orántum áccipe,

vitam perénnem tríbue.

Septem diérum cúrsibus

nunc tempus omne dúcitur;

octávus ille últimus

dies erit iudícii,

In quo, Redémptor, quǽsumus,

ne nos in ira árguas,

sed a sinístra líbera,

ad déxteram nos cólloca,

Ut, cum preces suscéperis

clemens tuárum plébium,

reddámus omnes glóriam

trino Deo per sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Confiteántur Dómino misericórdiæ eius, et mirabília eius fíliis hóminum.

Psalmus 106 (107)
Pro liberatione gratiarum actio
Verbum misit Deus filiis Israel evangelizans pacem per Iesum Christum (Act 10, 36).
I

Confitémini Dómino, quóniam bonus, *

quóniam in sǽculum misericórdia eius.

Dicant, qui redémpti sunt a Dómino, *

quos redémit de manu adversárii,

et de regiónibus congregávit eos, †

a solis ortu et occásu, *

ab aquilóne et mari.

Erravérunt in solitúdine, in inaquóso, *

viam civitátis habitatiónis non invenérunt.

Esuriéntes et sitiéntes, *

ánima eórum in ipsis defécit.

Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *

et de necessitátibus eórum erípuit eos.

Et dedúxit eos in viam rectam, *

ut irent in civitátem habitatiónis.

Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *

et mirabília eius in fílios hóminum,

quia satiávit ánimam sitiéntem *

et ánimam esuriéntem replévit bonis.

Sedéntes in ténebris et umbra mortis, *

vincti in mendicitáte et ferro,

quia exacerbavérunt elóquia Dei *

et consílium Altíssimi sprevérunt.

Et humiliávit in labóribus cor eórum, *

infirmáti sunt, nec fuit qui adiuváret.

Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *

et de necessitátibus eórum liberávit eos.

Et edúxit eos de ténebris et umbra mortis *

et víncula eórum dirúpit.

Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *

et mirabília eius in fílios hóminum,

quia contrívit portas ǽreas *

et vectes férreos confrégit.

Ant. Confiteántur Dómino misericórdiæ eius, et mirabília eius fíliis hóminum.

Ant. 2 Ipsi vidérunt ópera Dei et mirabília eius.

II

Stulti facti sunt in via iniquitátis suæ *

et propter iniustítias suas afflícti sunt;

omnem escam abomináta est ánima eórum, *

et appropinquavérunt usque ad portas mortis.

Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *

et de necessitátibus eórum liberávit eos.

Misit verbum suum et sanávit eos *

et erípuit eos de interitiónibus eórum.

Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *

et mirabília eius in fílios hóminum,

et sacríficent sacrifícium laudis *

et annúntient ópera eius in exsultatióne.

Qui descéndunt mare in návibus, *

faciéntes operatiónem in aquis multis,

ipsi vidérunt ópera Dómini *

et mirabília eius in profúndo.

Dixit et excitávit spíritum procéllæ, *

et exaltáti sunt fluctus eius.

Ascéndunt usque ad cælos †

et descéndunt usque ad abýssos; *

ánima eórum in malis tabescébat.

Turbáti sunt et moti sunt sicut ébrius, *

et omnis sapiéntia eórum devoráta est.

Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *

et de necessitátibus eórum edúxit eos.

Et státuit procéllam eius in auram, *

et tacuérunt fluctus eius.

Et lætáti sunt quia siluérunt, *

et dedúxit eos in portum voluntátis eórum.

Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *

et mirabília eius in fílios hóminum,

et exáltent eum in ecclésia plebis *

et in convéntu seniórum laudent eum.

Ant. Ipsi vidérunt ópera Dei et mirabília eius.

Ant. 3 Vidébunt recti et lætabúntur, et intéllegent misericórdias Dómini.

III

Pósuit flúmina in desértum *

et éxitus aquárum in sitim,

terram fructíferam in salsúginem *

a malítia inhabitántium in ea.

Pósuit desértum in stagna aquárum *

et terram sine aqua in éxitus aquárum.

Et collocávit illic esuriéntes, *

et constituérunt civitátem habitatiónis.

Et seminavérunt agros et plantavérunt víneas *

et fecérunt fructum in provéntum suum.

Et benedíxit eis, et multiplicáti sunt nimis, *

et iuménta eórum non minorávit.

Et pauci facti sunt et vexáti sunt *

a tribulatióne malórum et dolóre.

Effúdit contemptiónem super príncipes *

et erráre facit eos in desérto ínvio.

Et suscépit páuperem de inópia *

et pósuit sicut oves famílias.

Vidébunt recti et lætabúntur, *

et omnis iníquitas oppilábit os suum.

Quis sápiens, et custódiet hæc *

et intélleget misericórdias Dómini?

Ant. Vidébunt recti et lætabúntur, et intéllegent misericórdias Dómini.

Dómine, véritas tua usque ad nubes.

Iudícia tua abýssus multa.

LECTIO PRIOR

De libro Qóhelet

11, 7 – 12, 14

Sententiæ de senectute

Dulce lumen

et delectábile est óculis vidére solem.

Si annis multis víxerit homo

et in his ómnibus lætátus fúerit,

meminísse debet tenebrósi témporis,

quod multum erit:

omne quod vénerit, vánitas.

Lætáre ergo iúvenis in adulescéntia tua,

et in bono sit cor tuum in diébus iuventútis tuæ,

et ámbula in viis cordis tui

et in intúitu oculórum tuórum;

et scito quod pro ómnibus his

addúcet te Deus in iudícium.

Aufer curam a corde tuo

et ámove malum a carne tua;

adulescéntia enim et iuvéntus vanæ sunt.

Meménto Creatóris tui

in diébus iuventútis tuæ,

ántequam véniat tempus afflictiónis,

et appropínquent anni, de quibus dicas:

« Non mihi placent »;

ántequam tenebréscat

sol et lumen et luna et stellæ,

et revertántur nubes post plúviam;

quando commovebúntur custódes domus,

et nutábunt viri fortíssimi,

et otiósæ erunt moléntes imminúto número,

et tenebréscent vidéntes per forámina,

et claudéntur óstia in platéa

submíssa voce moléntis,

et consúrgent ad vocem vólucris,

et subsídent omnes fíliæ cárminis;

excélsa quoque timébunt

et formidábunt in via.

Florébit amýgdalus,

reptábit locústa,

et dissipábitur cápparis,

quóniam ibit homo in domum æternitátis suæ,

et circuíbunt in platéa plangéntes,

ántequam rumpátur funículus argénteus,

et frangátur lécythus áureus,

et conterátur hýdria super fontem,

et confringátur rota super cistérnam,

et revertátur pulvis in terram suam, unde erat,

et spíritus rédeat ad Deum, qui dedit illum.

Vánitas vanitátum,

dixit Ecclesiástes,

et ómnia vánitas.

Cumque esset sapientíssimus, Ecclesiástes dócuit ínsuper pópulum sciéntiam; ponderávit et investígans compósuit parábolas multas. Quæsívit Ecclesiástes verba delectabília et conscrípsit sermónes rectíssimos ac veritáte plenos.

Verba sapiéntium sicut stímuli, et quasi clavi defíxi sunt magístri collatiónum; data sunt a pastóre uno. His ámplius fili mi, ne requíras: faciéndi plures libros nullus est finis, frequénsque meditátio carnis afflíctio est.

Finis loquéndi, ómnibus audítis: Deum time et mandáta eius obsérva; hoc est enim omnis homo. Et cuncta, quæ fiunt, addúcet Deus in iudícium circa omne occúltum, sive bonum sive malum.

RESPONSORIUM

Ps 70 (71), 17. 9a; cf. Ps 15 (16), 11

Deus, docuísti me a iuventúte mea, et usque nunc annuntiábo mirabília tua. * Ne proícias me in témpore senectútis.

Adimplébis me lætítia cum vultu tuo, delectatiónes in déxtera tua usque in finem. * Ne proícias.

LECTIO ALTERA

Ex Epístolis sancti Gregórii papæ Séptimi

(Ep. 64 extra Registrum: PL 148, 709-710)

Ecclésia libera, casta, catholica

Rogámus et obsecrámus in Dómino Iesu, qui nos sua morte redémit, ut tribulatiónes et angústias, quas pátimur ab inimícis christiánæ religiónis, cur et quáliter patiámur, diligénter investigándo intellegátis.

Ex qua enim dispositióne divína mater Ecclésia in throno apostólico me valde indígnum et, Deo teste, invítum collocávit, summópere procurávi ut sancta Ecclésia, sponsa Dei, dómina et mater nostra, ad próprium rédiens decus, líbera et casta et cathólica permanéret. Sed, quia hosti antíquo hæc omníno dísplicent, armávit contra nos membra sua, ut ómnia in contrárium vérteret.

ídeo in nos, immo in Apostólicam Sedem, tanta fecit, quanta fácere a témpore Constantíni Magni imperatóris nequívit. Nec valde mirum, quia quanto plus tempus appropínquat, tanto ámplius christiánam religiónem exstínguere decértat.

Nunc autem, fratres mei caríssimi, diligénter quæ vobis dico audíte. Omnes qui in toto orbe christiáno censéntur nómine et christiánam fidem vere cognóscunt, sciunt et credunt beátum Petrum, Apostolórum príncipem, esse ómnium christianórum patrem, et primum post Christum pastórem, sanctámque Románam Ecclésiam ómnium Ecclesiárum matrem et magístram.

Si ergo hoc créditis et indubitánter tenétis, rogo vos et præcípio ego, qualiscúmque frater et indígnus magíster vester, per omnipoténtem Deum adiuváte et succúrrite prædícto patri vestro et matri, si per eos absolutiónem ómnium peccatórum et benedictiónem atque grátiam in hoc sǽculo et in futúro habére desiderátis.

Omnípotens Deus, a quo bona cuncta procédunt, mentem vestram semper illúminet eámque sua dilectióne ac próximi fecúndet, ut mereámini præfátum patrem vestrum et matrem certa devotióne debitóres vobis fácere, et ad eórum societátem sine verecúndia perveníre. Amen.

RESPONSORIUM

Sir 45, 3; Ps 77 (78), 70a. 71bc

Dóminus glorificávit illum in conspéctu regum, et ius dedit illi ad pópulum suum, * Et osténdit illi glóriam suam.

Elégit Dóminus servum suum páscere Israel hereditátem suam. * Et osténdit.

ORATIO

Orémus.

Da Ecclésiæ tuæ, quǽsumus, Dómine, spíritum fortitúdinis zelúmque iustítiæ, quibus beátum Gregórium papam claréscere voluísti, ut, iniquitátem réprobans, quæcúmque recta sunt líbera exérceat caritáte. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

Amen.

Text © LIBRERIA EDITRICE VATICANA.

© 1999-2023 J. Vidéky